Psychoterapia jest skuteczną metodą leczenia większości - o ile nie wszystkich - zaburzeń psychicznych. W cięższych chorobach psychicznych leczenie farmakologiczne jest nieodzowne, ale nawet wtedy psychoterapia bardzo wspomaga leczenie.
Nie podejmuję się jednak leczenia zaburzeń organicznych, takich jak otępienie naczyniowe lub występujące w chorobie Alzheimera oraz innych chorobach (Picka, Creuzfelda Jakoba, Huntingtona, Parkinsona i inne), a także terapii osób upośledzonych oraz uzależnionych od środków psychoaktywnych, ponieważ wymagają specjalistycznych terapii. Z poniższej listy wyłączono również zaburzenia wieku dziecięcego lub młodzieńczego, odsyłając czytelnika do zakładki temu poświęconej.
Proponując leczenie w Pracowni Dialogu w Łomży różnych wymienionych poniżej zaburzeń, polecam też zapoznanie się z podlinkowanymi artykułami, które rzucają nieco więcej światła na niektóre z opisanych problemów:
Psychozy
Psychoterapia jako metoda wspomagająca pod warunkiem leczenia farmakologicznego. Terapia pomoże złagodzić negatywne oddziaływanie stresu, a także usprawnić życiowe funkcjonowanie.
- Schizofrenie różnego typu
- Urojenia
- Omamy
- Rozkojarzenie wypowiedzi
- Zaburzenia schizoafektywne, różnego typu
Nastrój
Zaburzenia nastroju, w ciężkich przypadkach, oraz w depresjach endogennych wymagają wspomagania lekami. Po ustabilizowaniu nastroju psychoterapia jest bardzo pomocna. Średnie i lekkie zaburzenia depresyjne, oraz depresje egzogenne, związane z okolicznościami życiowymi dobrze się leczą psychoterapią.
- Depresja
- Mania
- Zaburzenia afektywne dwubiegunowe (maniakalno-depresyjne
- Cyklotymia
- Dystymia
Nerwice
Podobnie jak w przypadku ciężkiej lub średniej depresji albo manii, niekiedy zaburzenia nerwicowe, a w związku z tym także stany lękowe, mogą być tak nasilone, że psychoterapia bez leków jest niemożliwa.
- Agorafobia,
- Fobia społeczna
- Fobie różnego typu.
- Lęk paniczny
- Lęk uogólniony
- Natręctwa (obsesje lub kompulsje - zaburzenia obsesyjno-kompulsywne)
- Zaburzenia stresowe pourazowe (PTSD)
- Zaburzenia adaptacyjne
- Dysocjacje (konwersje) objawiające się amnezją, fugą, osłupieniem, zakłóceniami ruchu, transem i drgawkami, a także
- Osobowość mnoga
- Somatyzacje, np. w formie nerwicy serca, albo żołądka, ale można też wymienić trudności z oddychaniem, dysfunkcje narządów płciowych, objawy skórne i bólowe
- Hipochondria,
- Zespół Műnchausena
- Wytwarzanie objawów
- Neurastenia
- Depersonalizacja
- Derealizacja
Jedzenie
Niekiedy oprócz leków psychoterapia wymaga współpracy z lekarzem medycyny lub dietetykiem
- Anoreksja
- Bulimia
- Objadanie się
Sen
- Bezsenność
- Hipersomnia
- Zaburzenia rytmu snu i czuwania
- Lęki nocne
- Koszmary senne
Seksualność
- Dysfunkcje seksualne
- Brak potrzeb seksualnych
- Awersja seksualna
- Brak przyjemności seksualnej
- Brak reakcji genitalnej
- Zaburzenia orgazmu
- Wytrysk przedwczesny
- Pochwica nieorganiczna
- Dyspareunia
- Nadmierny popęd seksualny
- Seksoholizm
- Masturbacja
Płeć
- Transseksualizm
- Transwestytyzm
- Zaburzenia identyfikacji płciowej
Preferencje seksualne
- Fetyszyzm
- Ekshibicjonizm
- Oglądactwo
- Pedofilia
- Sadomasochizm
- Zoofilia
- Nekrofilia
- Homoseksualizm
- Inne zaburzenia seksualności
Osobowość
- Paranoidalna
- Schizoidalna
- Masochistyczna
- Bierno-agresywna
- Dyssocjalna
- Impulsywna
- Borderleine
- Histrioniczna i histeryczna
- Anankastyczna (onbsesyjno-kompulsywna)
- Lękliwa (unikająca)
- Zależna (symbiotyczna)
- Narcystyczna
- DDA
- Zmiany osobowości po katastrofie, chorobie
- Hazard
- Pracoholizm
- Piromania
- Netoholizm
- Zakupoholizm
- Kleptomania
- Trichotillomania
- Nadużywanie substancji nie uzależniających
Należy zwrócić uwagę, że wiele osób cierpi na więcej niż jedno zaburzenie, ponieważ podane wyżej problemy są scharakteryzowane objawowo, nie wiążąc się bezpośrednio ze sobą. Trzeba też pamiętać, że podano tutaj tylko najpopularniejsze zaburzenia i bardzo skrótowo.
Tomasz Czyżewski
